Rõ hơn các khoản thu đầu năm học 2024-2025 ở Đắk Nông

Những khoản thu bắt buộc

Sau gần một tháng kể từ khi bắt đầu năm học mới, các trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Nông tổ chức các cuộc họp phụ huynh nhằm triển khai các nhiệm vụ liên quan cũng như thông báo các khoản đóng góp đầu năm. Trong đó, có những khoản mà phụ huynh phải có trách nhiệm đóng góp theo quy định chung.

Một trong những khoản thu bắt buộc là học phí. Theo quy định của Nghị định 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ, học phí là khoản bắt buộc mà học sinh phải nộp cho nhà trường. Nghị định này quy định rõ khung học phí sẽ được điều chỉnh từ năm học 2023-2024 trở đi, phù hợp với điều kiện kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế của địa phương và khả năng chi trả của người dân. Mức điều chỉnh học phí không được vượt quá 7,5% mỗi năm. UBND tỉnh trình HĐND tỉnh để quyết định mức thu cụ thể, nhưng không được vượt quá mức trần đã được quy định.

Tại Kỳ họp Chuyên đề lần thứ 10, HĐND tỉnh Đắk Nông khóa IV nhiệm kỳ 2021-2026 vào tháng 6/2024, HĐND tỉnh Đắk Nông đã thông qua Nghị quyết số 06/2021/NQ-HĐND (Nghị quyết 06) quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập và giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh Đắk Nông từ năm học 2024-2025.

Nghị quyết áp dụng cho trẻ em mầm non, học sinh, học viên tại các cơ sở giáo dục công lập. Nghị quyết đã quy định cụ thể mức thu học phí còn phụ thuộc vào từng khu vực và vùng áp dụng, trong đó có các xã khu vực I, II, III thuộc đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Ngoài học phí, học sinh bắt buộc phải tham gia đóng bảo hiểm y tế (BHYT) theo quy định trong Luật BHYT năm 2008 và Nghị định 146/2018/NĐ-CP. Mức đóng BHYT hàng tháng của học sinh, sinh viên được tính bằng 4,5% mức lương cơ sở, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30%, còn lại học sinh tự đóng 70%. Phụ huynh có thể lựa chọn đóng BHYT theo từng chu kỳ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng hoặc 12 tháng. Ngoài các khoản trên, học sinh còn phải đóng tiền đồng phục, quần áo thể thao, phù hiệu… Các khoản này được quy định rõ và phải bảo đảm công khai thu, chi minh bạch.

Những khoản thu thỏa thuận, tự nguyện

Ngoài các khoản thu bắt buộc, còn có các khoản thu theo thỏa thuận và quyên góp do ban đại diện phụ huynh thực hiện theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT của Bộ GD-ĐT.

Việc xã hội hóa nhằm huy động nguồn kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học là cần thiết và phục vụ cho học sinh. Tuy nhiên, Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT quy định rõ, Ban đại diện phụ huynh không được phép quyên góp từ người học và gia đình những khoản ủng hộ không tự nguyện hoặc không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của ban.

Kinh phí của ban đại diện cha mẹ học sinh phải tuân thủ nguyên tắc công khai, dân chủ, và sau mỗi kỳ chi tiêu, ban phải báo cáo công khai quyết toán trong các cuộc họp với phụ huynh học sinh tại lớp và trường. Thông tư nêu rõ, mọi khoản đóng góp đều dựa trên tinh thần tự nguyện, không được quy định về mức đóng góp bình quân bắt buộc đối với phụ huynh.

Một số khoản ban đại diện phụ huynh được phép thu như: tiền ăn, chăm sóc bán trú, học 2 buổi/ngày, nước uống, học phẩm cho học sinh mầm non, dạy thêm học thêm trong nhà trường… Các khoản này phải được thỏa thuận bằng văn bản giữa nhà trường và phụ huynh học sinh, tuân thủ quy định của nghị quyết của HĐND tỉnh, thành phố ban hành. Mỗi địa phương, đơn vị có thể áp dụng quy định thu khác nhau, nhưng việc thỏa thuận phải bảo đảm minh bạch và có sự đồng thuận từ phụ huynh.

Tại Đắk Nông, việc thu các khoản tự nguyện và thỏa thuận thực hiện theo Nghị quyết 06. Nghị quyết quy định rõ các khoản thu và mức thu các khoản thu dịch vụ cụ thể về dịch vụ phục vụ cho công tác bán trú, dịch vụ phục vụ trực tiếp cho người học và khoản thu hỗ trợ hoạt động giáo dục. Điển hình quy định mức thu tối đa của một số khoản như: tiền ăn thu tối đa 25.000 đồng/học sinh/ngày; tiền thuê người nấu ăn tối đa 100.000 đồng/học sinh/tháng; thuê người dọn khu vực vệ sinh dành cho học sinh tối đa 10.000 đồng/học sinh/tháng…

Tăng cường kiểm tra, thanh tra về tài chính

Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở GD-ĐT Đắk Nông, để bảo đảm thực hiện đúng quy định về thu, chi vào đầu năm học, hàng năm Sở GD-ĐT luôn phổ biến tất cả các quy định, văn bản pháp luật của Bộ GD-ĐT liên quan đến thu học phí, bảo hiểm y tế, cũng như các khoản thu thỏa thuận khác giữa nhà trường và phụ huynh theo nghị quyết HĐND tỉnh. Sở GD-ĐT đã hướng dẫn cụ thể các trường trong việc công khai, minh bạch các khoản thu, chi.

Định kỳ sở sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, thanh tra về tài chính tại các cơ sở giáo dục để bảo đảm việc thu, chi diễn ra đúng quy trình và minh bạch. Trong trường hợp phát hiện sai phạm, sở cũng kịp thời xử lý và đề xuất biện pháp khắc phục, bảo đảm quyền lợi cho học sinh và phụ huynh.

Sở GD-ĐT tham mưu cho UBND tỉnh trong việc ban hành các nghị quyết liên quan đến mức thu học phí phù hợp với tình hình kinh tế, xã hội của địa phương nhằm bảo đảm cân đối giữa chất lượng giáo dục và khả năng chi trả của phụ huynh, nhất là ở những vùng có điều kiện khó khăn.

Các khoản thu góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ phối hợp chăm sóc, giáo dục học sinh giữa gia đình và nhà trường tại các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh.

Khi thực hiện các khoản thu tự nguyện, thỏa thuận, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đều phải tuân thủ theo quy định tại Nghị quyết số 06/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Đắk Nông. Các khoản thu và mức thu theo quy định của Nghị quyết 06 cơ bản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của địa phương, khả năng đóng góp của người dân và đáp ứng được nhu cầu, mục tiêu nâng cao chất lượng.

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở GD-ĐT Đắk Nông

Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các khoản thu theo Nghị quyết 06 gặp nhiều khó khăn, vướng mắc vì quy định mức thu một số khoản chưa phù hợp với thực tế. Trong đó, chi phí thuê người dọn khu vực nhà vệ sinh dành cho học sinh, quy định mức thu tối đa 10.000 đồng/học sinh/tháng.

Thực tế triển khai mức thu này cho thấy, một số cơ sở giáo dục đang gặp nhiều khó khăn, nhất là các điểm trường lẻ, trường có số lượng học sinh ít sẽ không đáp ứng được mức tiền công chi trả cho người lao động theo yêu cầu. Ghế ngồi chào cờ cho học sinh có mức thu tối đa 35.000 đồng/học sinh/cấp học. Tuy nhiên, mức thu 35.000 đồng đề ra thời điểm ban hành nghị quyết hiện không đủ để mua ghế theo giá cả thị trường… Hiện nay, ngành Giáo dục đang lấy ý kiến đóng góp, đề xuất UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành sửa đổi cho phù hợp thực tế.

Báo Đắk Nông